Waar moet je op letten bij het kopen van obligaties

Alles wat je moet weten over obligaties

Obligaties spelen een belangrijke rol in de beleggingswereld en in een goed gespreide portefeuille. Maar wat zijn obligaties precies, en waarom zou je als belegger in obligaties investeren?

Wat zijn obligaties?

Een obligatie is in feite een lening die je aan een bedrijf of overheid verstrekt. In ruil daarvoor beloven ze je rente te betalen en op de vervaldatum het geleende bedrag terug te geven. Je kunt het zien als een omgekeerde lening: in plaats van geld te lenen van een bank, leen jij geld aan een entiteit en ontvang je rente als beloning.

Niet alle obligaties zijn hetzelfde. Staatsobligaties worden uitgegeven door nationale overheden en bedrijfsobligaties door bedrijven. Staatsobligaties hebben doorgaans een lager rendement dan bedrijfsobligaties, maar ze zijn ook minder risicovol. Populaire voorbeelden zijn Amerikaanse staatsobligaties (Treasuries) en Nederlandse staatsleningen.

Waarom zijn obligaties interessant?

Obligaties zijn interessant vanwege hun stabiliteit en voorspelbare inkomen. Ze bieden een vast rendement in de vorm van rente, wat ze aantrekkelijk maakt voor beleggers die op zoek zijn naar een regelmatige cashflow. In vergelijking met aandelen hebben obligaties een lager risico, omdat obligatiehouders in geval van faillissement voorrang krijgen bij terugbetaling.

Daarnaast spelen obligaties een belangrijke rol in het diversifiëren van een beleggingsportefeuille. Ze reageren vaak omgekeerd op aandelenmarkten, wat helpt om risico’s te spreiden. Vooral in tijden van economische onzekerheid kunnen obligaties een veilige haven bieden, zoals staatsobligaties die door de overheid worden gegarandeerd. Dit maakt ze geschikt voor beleggers die zoeken naar bescherming en stabiliteit in turbulente tijden.

Hoe koop je obligaties?

Obligaties kun je kopen via een online broker als Saxo of DeGiro, net als aandelen. Je kunt zowel individuele obligaties kopen als obligatiefondsen en obligatie ETF’s. De meeste obligatiebeleggers kiezen voor dat laatste. Door in een fonds of ETF te investeren investeer je met één aankoop in een breed scala aan obligaties, wat het risico vermindert.

Naast het zelf aankopen van individuele obligaties, fondsen of ETF’s via een online broker, kun je ook in obligaties beleggen bij financiële dienstverleners als Meesman en Brand New Day. Deze bedrijven investeren in breed gespreide obligatiefondsen van Bloomberg en Vanguard, die duizenden obligaties in portefeuille hebben. Dit garandeert een brede spreiding en daarmee laag risico.

Hoe werkt de rente van obligaties?

Obligaties zijn aantrekkelijk vanwege de rente die ze betalen. Maar hoe werkt de rente van obligaties? Bij de meeste obligaties krijg je periodiek rente, vaak jaarlijks of halfjaarlijks. Dit wordt de ‘couponrente’ genoemd. Het rentepercentage dat je ontvangt wordt bepaald op het moment van uitgifte en blijft vaak gelijk gedurende de looptijd van de obligatie.

Obligaties met een hogere risico-rating zullen een hogere rente bieden om het risico te compenseren, terwijl obligaties van stabiele, betrouwbare uitgevende instanties (zoals overheden van ontwikkelde landen) lagere rentes hebben.

Het rentepercentage van de obligatie is gebaseerd op de nominale waarde van de obligatie. De nominale waarde is het bedrag dat op de vervaldatum wordt terugbetaald door de uitgever van de obligatie. Koop je een obligatie voor de nominale waarde 1.000 euro en ontvang je 40 euro per jaar aan rente, dan is de couponrente 4%. De koers van de obligatie kan gedurende de looptijd hoger of lager worden dan de nominale waarde. Koop je een obligatie voor 90% van de nominale waarde, dan bedraagt jouw rente 4,44% (40 euro rente gedeeld door 900 euro).

Voorbeelden van obligaties

Hieronder bespreken we twee individuele obligaties, een bedrijfsobligatie van Apple en een staatsobligatie van de Nederlandse staat. Beide type obligaties hebben dezelfde werking. Staatsobligaties worden echter als veel minder risicovol beschouwd dan bedrijfsobligaties.

In tegenstelling tot bedrijven, die afhankelijk zijn van hun bedrijfsresultaten en winsten, heeft een overheid veel meer middelen om aan haar betalingsverplichtingen te voldoen. Denk hierbij aan belastingen of geld lenen bij de centrale bank.

Obligatie	Credit rating	Couponrente	Einddatum
Apple 4.25% 09 Feb 2047, USD	AA+	4,25%	9 februari 2047
Kingdom of the Netherlands 4% 15 Jan 2037, EUR	AAA	4,00%	15 januari 2037

1. Koers

Obligaties worden uitgegeven voor 100% van de waarde. Dit wordt ook wel de nominale waarde genoemd. Vervolgens kan de koers van de obligatie gaan bewegen. Dit kan bijvoorbeeld komen door wijzigende marktrente of de kredietwaardigheid van de uitgever van de obligatie.

Wij hebben de Apple obligatie gekocht tegen een koers van 95,226%. De actuele handelsprijs van deze obligatie ligt dus lager dan de nominale waarde. Aan het einde van de looptijd van deze obligatie zal Apple 100% terugbetalen.

Dit betekent dat er voor ons winst in het verschiet ligt, omdat wij de obligatie onder de nominale waarde hebben aangekocht. Hierbij is het goed om te vermelden dat deze obligatie pas op 9 februari 2047 afloopt. In de tussentijd kan er natuurlijk van alles gebeuren met Apple.

Daarnaast hebben we de Kingdom of the Netherlands obligatie gekocht tegen een koers van 118,42%. De actuele handelsprijs van deze obligatie ligt dus hoger dan de nominale waarde. Hier maken we in theorie verlies aan het einde van de looptijd, daar de Nederlandse staat 100% zal terugbetalen en wij hebben aangekocht voor 118,42% (couponrente niet meegenomen).

2. Minimale investering

Het is goed om te weten dat er vaak een minimale investering wordt vereist. In het geval van deze Apple obligatie is het minimale bedrag 1.000 dollar en bij de Kingdom of the Netherlands obligatie 1.000 euro.

3. Couponrente

De couponrente van de Apple obligatie bedraagt 4,25%. Voor elke obligatie die je in bezit hebt ontvang je jaarlijks $42,50 aan rente. Daar wij de obligatie onder de nominale waarde hebben gekocht (95,226%), komt onze rente op deze obligatie op 4,46%.

De couponrente van de Nederlandse staat obligatie bedraagt 4,00%. Omdat we de obligatie boven de nominale waarde (118,42%) hebben gekocht, bedraagt onze effectieve rente 3,38%

4. Credit rating

De Apple obligatie heeft de credit rating AA+. Dit geeft aan dat de obligatie-uitgever zeer kredietwaardig is met een zeer lage kans op wanbetaling. Deze rating staat net onder de hoogste AAA-rating. De obligatie van de Nederlandse staat heeft zeer weinig risico, met de hoogste AAA-rating.

5. Verhandelen obligatie

Je kunt een obligatie in bezit houden tot het einde van de looptijd. We kunnen de obligatie tussentijds ook verkopen. Het is dan relevant op welke koers de obligatie staat. Door de obligatie te verkopen boven de koers waarvoor deze is aangekocht (in ons geval 95,226 en 118,42), kunnen we ook koerswinst realiseren net als bij aandelen.

Obligaties in een duurzame beleggingsstrategie

Net als aandelen kunnen obligaties een rol spelen in duurzame en verantwoorde beleggingsstrategieën. Steeds meer beleggers kiezen voor groene obligaties, die specifiek zijn uitgegeven om milieuvriendelijke projecten te financieren, of voor social bonds, die gericht zijn op sociale impact. Door te kiezen voor duurzame obligaties, kunnen beleggers niet alleen financieel rendement behalen, maar ook bijdragen aan een betere wereld.

Obligaties of dividend?

Obligaties bieden een stabiel en voorspelbaar inkomen in de vorm van rente, met minder risico dan aandelen. Ze zijn ideaal voor beleggers die op zoek zijn naar veiligheid en constante cashflow, vooral tijdens periodes van economische onzekerheid. Omdat obligaties minder volatiel zijn, zijn ze een goede keuze voor wie zijn vermogen wil beschermen en niet blootgesteld wil worden aan grote marktfluctuaties.

Dividend-aandelen bieden daarentegen de mogelijkheid voor zowel regelmatige inkomsten via dividenduitkeringen als kapitaalgroei. Hoewel ze risicovoller zijn dan obligaties, bieden ze een hoger rendementspotentieel, vooral wanneer de aandelenkoersen stijgen. Voor beleggers die bereid zijn meer risico te nemen en willen profiteren van zowel inkomsten als waardegroei, zijn dividend-aandelen een aantrekkelijke optie.

Risico’s van obligaties

Hoewel obligaties vaak als een veilige belegging worden beschouwd, zijn ze niet zonder risico’s. Het belangrijkste risico is het renterisico: als de rente stijgt, daalt de waarde van bestaande obligaties. Dit kan als consequentie hebben dat je de obligatie voor een lager bedrag kunt verkopen dan waar je deze voor gekocht hebt, waardoor je verlies maakt (ontvangen couponrente niet meegenomen).

Daarnaast is er kredietrisico, de kans dat de uitgevende instantie niet aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen. Bedrijfsobligaties hebben doorgaans een hoger kredietrisico dan staatsobligaties.

Er zijn ook High-yield obligaties op de markt, ook wel junk bonds genoemd. Dit zijn obligaties die worden uitgegeven door bedrijven met een lagere kredietwaardigheid. Ze bieden hogere rentes om het verhoogde risico te compenseren dat het bedrijf in gebreke blijft.

Hoewel high-yield obligaties hogere potentiële rendementen bieden, zijn ze ook volatieler en kunnen ze significant verliezen als de kredietwaardigheid van de uitgevende onderneming verslechtert. Beleggers moeten goed afwegen of ze bereid zijn dit extra risico te nemen in ruil voor hogere rente-inkomsten.

Looptijd van obligaties

De looptijd van een obligatie is de periode tot de vervaldatum, wanneer de uitgevende instantie de hoofdsom terugbetaalt aan de belegger. Obligaties kunnen kortlopend (1-3 jaar), middellang (3-10 jaar) of langlopend (meer dan 10 jaar) zijn.

De looptijd is belangrijk omdat deze invloed heeft op het renterisico en het rendement. Langlopende obligaties hebben vaak hogere rentevoeten om beleggers te compenseren voor het langere termijn risico, maar zijn ook gevoeliger voor rentewijzigingen.

Wat zijn nulcouponobligaties?

Nulcouponobligaties zijn obligaties die geen periodieke rente (coupon) uitbetalen. In plaats daarvan worden ze tegen een korting op hun nominale waarde verkocht en betalen ze de volledige nominale waarde bij de vervaldatum terug.

Het verschil tussen de aankoopprijs en de nominale waarde vertegenwoordigt het rendement voor de belegger. Deze obligaties zijn aantrekkelijk voor beleggers die geen behoefte hebben aan regelmatige inkomsten maar op zoek zijn naar een vaste uitbetaling op een specifieke datum in de toekomst.

Kredietratings voor obligaties?

Kredietratings zijn beoordelingen die aangeven hoe waarschijnlijk het is dat een uitgevende instantie zijn schulden terugbetaalt. Deze ratings worden gegeven door onafhankelijke ratingbureaus zoals Moody’s, Standard & Poor’s en Fitch. Obligaties met een hogere rating (zoals AAA of AA) worden als veiliger beschouwd en bieden meestal lagere rentes.

Obligaties met lagere ratings (zoals BB of lager) zijn risicovoller en bieden hogere rentes om dat risico te compenseren. Beleggers moeten de kredietrating van een obligatie in overweging nemen bij hun beleggingsbeslissingen, omdat dit een goede indicatie geeft van het risico dat ze nemen.

Obligaties en stijgende inflatie?

Inflatie is een belangrijke factor om rekening mee te houden bij het investeren in obligaties. Wanneer de inflatie stijgt, daalt de koopkracht van de toekomstige rente-uitkeringen van obligaties. Dit betekent dat de reële waarde van de obligatie-inkomsten afneemt, wat de waarde van de obligatie zelf kan verminderen.

Beleggers kunnen dit risico beheren door te investeren in inflatie-geïndexeerde obligaties of door een portefeuille te hebben die ook aandelen of andere activa bevat die beter presteren in inflatoire omgevingen.

Rentebeleid centrale banken

Het rentebeleid van centrale banken, zoals de Europese Centrale Bank (ECB) of de Federal Reserve, heeft een directe invloed op de obligatiemarkt. Wanneer centrale banken de rente verhogen, stijgen de yields op nieuwe obligaties, en daalt de marktwaarde van bestaande obligaties met lagere rentes. Omgekeerd, wanneer de rente wordt verlaagd, stijgen de prijzen van bestaande obligaties.

Conclusie

Obligaties zijn een essentieel onderdeel van een gebalanceerde beleggingsportefeuille. Ze bieden voorspelbare inkomsten, helpen risico te verminderen en kunnen een stabielere bron van rendement zijn, zelfs in volatiele marktomstandigheden.

Of je nu geïnteresseerd bent in staatsobligaties, bedrijfsobligaties, of een van de vele andere soorten obligaties, het is belangrijk om te begrijpen hoe ze werken en hoe ze passen in je algehele beleggingsstrategie.

Wil je meer weten over obligaties en hoe je ze kunt integreren in je portefeuille? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste inzichten en trends in de wereld van beleggen!